همه چیز درباره ECTS یا نظام اروپایی انتقال واحدهای درسی
امروزه تحصیل در اروپا به دلیل برخوداری از کیفیت آموزشی بهتر و ایجاد فرصتهای شغلی مناسبتر علاقمندان بی شماری را در بین دانشجویان ایرانی کسب نموده است. بر طبق آمار سالانه دانشجویان بی شماری در سراسر کشور اقدام به ارسال مدارک تحصیلی خود برای دریافت پذیرش از دانشگاههای خارجی مینمایند. دانشجویان علاقمند به ادامه تحصیل در خارج از کشورلازم است رزومه تحصیلی و علمی خود را برای دانشگاههای مورد نظرشان ارسال نمایند. اما آیا رزومه تحصیلی ارائه شده که حاوی نمرات و تعداد واحدهای گذرانده شده بر طبق سیستم آموزشی ایران است در همه ی کشورهای جهان قابل پذیرش میباشد؟
هر کشوری بر طبق آیین نامههای آموزشی خود ممکن است دارای نوع نمره دهی و تعداد واحدهای متفاوتی نسبت به سایر کشورها باشد. بر این اساس دانشجویان لازم است در جریان ارسال مدارک خود نمرات و تعداد واحدهای گذرانده شده خود را نیز از واحدهای کشور مبدا به واحدهای کشور مقصد محاسبه نمایند و آنگاه اقدام به ارسال مدارک خود نمایند. یکی از بهترین سیستمها برای تبدیل تعداد واحدها و نمرات دروس پاس شده بر طبق نظام آموزشی اروپا، سیستم ECTS میباشد.
اما ECTS چیست و چه کاربردی دارد؟
ECTS چیست؟
ECTS برگرفته از عبارت European Credit Transfer and Accumulation System به معنای نظام اروپایی انتقال واحدهای درسی است که نوعی سیستم انتقال نمره و تعداد واحدها بر اساس نظام آموزشی کشورهای اتحادیه اروپا میباشد. این سیستم به ارزیابی مدارک تحصیلی و دورههای آموزشی کشورهای دیگر برای انتقال به دانشگاهها در محدوده ی اتحادیه اروپا میپردازد. بر طبق سیستم ECTS هر سال تحصیلی به صورت تمام وقت ۶۰ واحد آموزشی میباشد که معادل ۱۵۰۰-۱۸۰۰ ساعت درس خواهد بود. (ساعت آموزشی بنا به تفاوت نظامهای آموزشی کشورهای مختلف متغیر است).
تبدیل نمره بر اساس سیستم ECTS
مقیاس ECTS بر مبنای نمره ۵ میباشد که در کشورهای مختلف نمادهای آن متفاوت است در برخی از کشورها به جای عدد از سیستم حروف الفبا استفاده میشود.(حروف الفبا شامل A، B، C، D، E، F که A بهترین نمره محسوب میگردد، E و F و در برخی از کشورها D نیز نشانه پاس نشدن درس میباشد). بر طبق سیستم ECTS نمرات ۰ تا ۱۰ ایران معادل نمره ۰ یا F است که به معنی رد شدن فرد در آن درس است. نمرات ۱۰ تا ۱۲ معادل ۱یا E، نمرات ۱۲- ۱۴ معادل ۲ یا D، نمرات ۱۴-۱۶ معادل ۳ یا C، نمرات ۱۶-۱۸ معادل ۴ یا B و ۱۸ -۲۰ نیز معادل ۵ یا همان A محسوب میشوند.
توجه داشته باشید که در این سیستم نمره دهی نمره ۰ تا ۱۰ شما هیچ فرقی با ۰ ندارد و یا نمره ۱۸ شما هیچ فرقی با نمره ۲۰ نخواهد داشت.
تبدیل تعداد واحد بر اساس سیستم ECTS
مهمترین کاربرد ECTS تبدیل تعداد واحدهای گذرانده شده در کشور مبدا بر طبق نظام آموزشی اتحادیه اروپا است که نقش مهمی را در جریان پذیرش دانشجویان در مقاطع ارشد و دکتری توسط دانشگاههای اروپایی دارد. همانگونه که گفتیم هر سال تحصیلی ۶۰ واحد آموزشی است که در کشورهای انگلستان، ایرلند و اسکاتلند این تعداد واحد ۱۲۰ محاسبه میشود. با این حساب هر سال آموزشی شامل دو نیمسال میشود که دوره سه سال آموزشی لیسانس شامل ۶ نیمسال تحصیلی خواهد بود که ۱۸۰ واحد درسی در آن پاس میشود. طول دوره کارشناسی در اروپا برابر با ۳ سال است. دوره کارشناسی ارشد ۴ نیمسال تحصیلی معادل دو سال است که باید ۱۲۰ واحد درسی پاس شود و دوره دکتری در بسیاری از کشورهای اروپایی با گذراندن ۳ تا ۶ سال تحصیلی پس از دوره کارشناسی ارشد مدرک اعطا میگردد.
متقاضیانی که به دنبال ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر در اروپا هستند لازم است تعداد واحدهای گذرانده شده خود را بر اساس سیستم ECTS محاسبه نمایند تا دانشگاه مقصد برآورد نماید متقاضی دروس پیش نیاز لازم مورد تایید برای ورود به مقطع ارشد یا دکترا را در دانشگاه مبدا گذرانده است یا خیر.
محاسبه تعداد واحد گذرانده بر اساس سیستم ECTS
برای محاسبه تعداد واحدی گذرانده شده لازم است چند نکته را رعایت نمایید. نوع واحد گذرانده شده بسیار مهم است زیرا تعداد دقایق دروس نظری و عملی متفاوت میباشد. تنها درسهای پاس شده را میتوانید برای این سیستم لحاظ کنید. تعداد دقایق معادل با هر جلسه را در کشور مبدا و مقصد مشخص نمایید. برای مثال در ایران هر واحد نظری برابر با ۴۵ دقیقه است که عموما به صورت دو واحد ۹۰ دقیقه ای لحاظ میشود. اما در کشورهای اروپایی این تعداد دقیقه برای هر واحد در هفته بین ۲۵ تا ۳۰ دقیقه متغییر است به استثنای کشورههای انگلستان، ایرلند و اسکاتلند که تعداد دقایق در هفته برای هر واحد برابر با ۱۰ دقیقه است.
شما برای تبدیل تعداد واحدهای گذرانده شده به دو عدد تعداد دقیقه تدریس در هفته و تعداد هفته در ترم نیاز دارید. در زیر دقایق واحدهای نظری و عملی در ایران بر طبق سیستم ECTS محاسبه گردیده است یعنی تعداد دقایق واحد در ایران بر تعداد دقایق هر واحد دانشگاه مقصد در اروپا تقسیم گردیده و مشخص میشود که تعداد واحد خود را در چه عددی باید ضرب نمایید تا تعداد واحدهای شما بر اساس سیستم ECTS به دست آید.
در ایران هر ترم تحصیلی برابر با ۱۶ هفته میباشد و دقایق هر واحد درسی نظری بین ۴۵ یا۶۰ دقیقه، هر واحد عملی بین ۹۰، ۱۰۵ یا ۱۲۰ دقیقه و هر واحد کارگاهی بین ۱۵۰ یا ۱۸۰ دقیقه متغیر است.
با توجه به کشور مقصد لازم است شما اطلاعات تعداد هفته در ترم و دقایق هر واحد در هفته را مشخص نمایید آنگاه با ضرب آنها در هم تعداد دقایق گذرانده شده در طول کل ترم تحصیلی برای هر درس به دست میآید.
برای مثال در کشور سوئد یک سال آموزشی در سیستم ECTS معادل ۱۶۰۰ ساعت است و هر ECTS برابر با ۲۶ الی ۲۷ ساعت آموزشی میباشد. در نتیجه واحدهای گذرانده شده در ایران برای تبدیل به ECTS سوئد باید به گونه زیر عمل گردد.
برخی واحدهای نظری در ایران ۴۵ دقیقه است که برابر با ۱.۷ ECTS میشود ( دو واحد نظری ۹۰ دقیقه ای برابر با ۳.۴ ECTS).
برخی واحدهای نظری در ایران ۶۰ دقیقه است که برابر با ۲.۳ ECTS میشود (دو واحد نظری ۱۲۰ دقیقه ای برابر با ۴.۶ ECTS).
برخی واحدهای نظری در ایران ۵۰ دقیقه است که ۳ واحد آن ۱۵۰ دقیقه برابر با ۵.۷ ECTS میشود.
برخی واحدهای عملی در ایران ۹۰ دقیقه است که برابر با ۳.۴ ECTS میشود.
برخی واحدهای عملی در ایران ۱۰۵ دقیقه است که برابر با ۴ ECTS میشود.
برخی واحدهای عملی در ایران ۱۲۰ دقیقه است که برابر با ۴.۶ ECTS میشود.
واحدهای کارگاهی در ایران ۱۵۰ دقیقه است که برابر با ۵.۷ ECTS یا ۱۸۰ دقیقه ای که برابر با ۶.۹ ECTS میشود.
برای مثال درس شیمی ۴ واحدی که هر واحد ۴۵ دقیقه را به خود اختصاص داده است و مجموعا ۱۸۰ دقیقه در هفته برگزار گردیده است برابر با ۶.۸ ECTS میشود.
برای دروس عملی به عنوان مثال درس آزمایشگاه شیمی ۱ واحدی که در هفته ۹۰ دقیقه در برگزار میشود برابر با ۳.۴ ECTS خواهد بود.
توجه داشته باشید که تعداد واحدهای دانشگاه مقصد شما ممکن است متفاوت باشد. برخی از دانشگاهها کل واحدهای گذرانده شده برایشان مهم است و برخی از دانشگاهها تعداد واحد گذرانده شده بر طبق عنوان دروس مهم است به خصوص در رشتههای مهندسی تعداد واحد دروس مرتبط با رشته بسیار مهم میباشد.
نکته: دروس عمومیمانند اندیشه، انقلاب اسلامی و … نیازی به معادل سازی ندارد.
پس از تبدیل تعداد واحدها بر مبنای سیستم ECTS لازم است لیست دروس دانشگاه مقصد را تهیه نمایید و با لیست دروس دانشگاهی که در آن تحصیل کرده اید مقایسه کنید. نکته مهم این که عنوانهای دروس ارائه شده در دو دانشگاه ممکن است متفاوت باشد در نتیجه لازم است سرفصل دروس را هم مطالعه نمایید تا بتوانید بر اساس محتوای گذرانده شده عنوانها را نیز معادل سازی کنید و بر طبق آن تعداد واحدهای مورد نیاز دانشگاه مقصد را برآورد نمایید.